‘‘Ik verlang ernaar weer in een gebouw met ruimte en hoge muren te zijn,’’ schreef kunstenaar Afra Eisma mij toen ik haar vroeg of ze uitkeek naar de heropening van de musea en presentatie instellingen. Het is twee maanden en negentien dagen geleden dat culturele instellingen in Nederland werden opgeroepen hun deuren te sluiten. Nu musea voorzichtig weer bezoekers mogen ontvangen wordt het tijd om ons te oriënteren op wat er allemaal te zien is.
Mister Motley vroeg een aantal kunstenaars naar welke tentoonstelling zij het meeste uitkijken na twee maanden stilte. Uit welke tentoonstellingen verwachten zij inspiratie te halen? En is dit veranderd door de crisis?
Hieronder staat een overzicht van negen tentoonstellingen, waarvan sommigen sterk in relatie staan tot de huidige tijd en anderen al lang van tevoren gepland stonden of na twee maanden pauze worden hervat.
Running in Circles/ Movement and Politics in the Streets of my City in AVL MUNDO
- Een tip van Jeroen Eisinga
AVL Mundo opent op 5 juni BarBAAR, een nieuwe expositie en performance ruimte. Kunstenaar Jeroen Eisinga tipte ons de eerste tentoonstelling die daar zal plaatsvinden: Running in Circles/ Movement and Politics in the Streets of my City door Jeroen Jongeleen. Deze expositie bestaat uit elf korte video’s waarin Jongeleen in cirkels door de stad rent, foto’s en tekst in de openbare ruimte, gebaseerd op nieuwsartikelen die over hedendaagse maatschappelijke thema’s gaan. Al het werk dat er te zien is, is tijdens de Covid-19 lockdown gecreëerd.
De tentoonstelling is vanaf 5 juni t/m 19 juli te zien op vrijdagen, zaterdagen en zondagen tussen 12 en 6 of op donderdagen op afspraak. https://www.avlmundo.org/whatson/
Converstations #2 in Buitenplaats Kasteel Wijlre
- Een tip van Sanne Vaassen
‘‘De eerste tentoonstellingsplek die ik ga bezoeken is buitenplaats Kasteel Wijlre. Op deze plek komen hedendaagse kunst en architectuur samen met cultureel erfgoed en natuur, en zijn vijf eeuwen met elkaar verweven; het kasteel uit de zeventiende eeuw, het Koetshuis uit de achttiende eeuw, het ontwerp van de kasteeltuinen uit de negentiende eeuw, de permanente kunstwerken in het park uit de twintigste eeuw, het kunstpaviljoen Hedge House en de hedendaagse kunsttentoonstellingen uit de eenentwintigste eeuw.
Er zijn momenteel twee tentoonstellingen te bezoeken: Act between sliding Doors, Klaas Kloosterboer in het Hedge House en Conversations #2, Chaim van Luit in het Koetshuis. Ik kijk ernaar uit om door de tuinen van de buitenplaats te struinen en de verandering van de lente naar zomer te ontdekken. Daarnaast ben ik erg benieuwd naar de tentoonstelling Conversations #2, waarvoor Chaim van Luit een dialoog is aangegaan met Jo Eyck (1929), de grondlegger van buitenplaats Kasteel Wijlre. Het startpunt voor deze tentoonstelling vormt de kinderkamer van Jo Eyck, waar hij in 1943 negen maanden in quarantaine met Tuberculose heeft gelegen. Chaim heeft de kinderkamer van Jo Eyck naar een installatie op de begane grond in het Koetshuis vertaalt. Ik ben erg benieuwd naar de uitwerking van deze installatie en hoe deze reflecteert op onze huidige situatie.’’
De tentoonstelling is nog tot 11 november 2020 te zien. https://kasteelwijlre.nl/nl/programma/conversations-2-chaim-van-luit-jo-eyck/
The Whole World is Turning van Adam Patterson in Tent Rotterdam
- Een tip van Koes Staassen
Voor de tentoonstelling die Koes Staassen ons aanraadt moeten we nog een maand langer wachten. Op 10 juli opent The Whole World is Turning, een solo tentoonstelling van zijn partner Adam Patterson in Tent Rotterdam. Het werk van Adam neemt juist in deze tijd een bijzondere plaats in: met maskers, installaties, performances en poezie vertelt hen nieuwe verhalen, of geeft oude verhalen een nieuwe plek en gaat over die andere crisis die zich voltrekt:
‘‘Het nieuwste werk, A Ship of Fools, van Adam Patterson gaat over het verlangen om connectie, solidariteit en empathie te voelen in tijden dat de gevolgen van de wereldwijde klimaatverandering ons steeds verder uit elkaar drijft. Deze gevolgen worden namelijk door iedereen op de wereld anders ervaren, met alle complexiteit en ongelijkheid die daarbij komt kijken. Door samen te werken met een diverse groep makers (schrijvers, kunstenaars, musikanten) komt Adam tot een gelaagd nieuw werk waarin samenkomst, rouw en troost centraal staan.
De productie van dit nieuwe werk kwam tot stilstand aan het begin van de corona-pandemie. In quarantaine was het een hele opgave om je verbonden te voelen met een gemeenschap. De afgelopen maanden hebben we het veel gehad over de afstand die we tot elkaar moeten bewaren, maar het is duidelijk dat we samen verder moeten en daar wellicht nieuwe manieren voor moeten zoeken. Juist omdat ik het werk van Adam letterlijk van zo dichtbij heb meegemaakt, maar tevens ook omdat de pandemie mij dwong veel binnen te blijven, heb ik juist de behoefte om buitenshuis naar werk te kijken dat hierover gaat en menselijke connectie viert.’’
Deze tentoonstelling is van 10 juli t/m 27 september te zien in Tent Rotterdam.
https://www.tentrotterdam.nl/tentoonstelling/the-whole-world-is-turning-adam-patterson/
Woest, een tentoonstelling over Willem van Genk in het Outsider Artmuseum in de Hermitage Amsterdam (onderdeel van Dolhuys)
- Een tip van Rinke Nijburg
‘‘Geef mij maar de kunstenaar die de kunstwereld schuwt,’’ schrijft Rinke Nijburg. Hij laat weten na 1 juni als eerste naar het Outsider Artmuseum in de Hermitage in Amsterdam te gaan voor de tentoonstelling Woest, met ruim zestig werken van Willem van Genk waarvan enkelen nog nooit eerder vertoond zijn.
‘‘Willem van Genk (1927-2005) was zo gestoord als een nachtvlinder. Hij vloog alleen, hij vloog ’s nachts en ging uit als een nachtkaars. Zo mooi was het nachtlicht. Rond dat licht was niemand, alleen Willem. Niemand die brandwonden opliep, alleen hij. Wie Van Genk toen begreep, die begrijpt hem nu; wie er toen niks mee kon, kan dat nog steeds niet. Zo gaat dat met de besten onder de kunstenaars die ‘‘out’’ zijn: zij laten onnavolgbare beelden na aan mensen zonder fantasie.
Had ik maar de helft van de verbeelding van de man die helemaal gek werd: van tekenen, van ijzeren treinen, van kosmopolitische stations en van jammerlijk gecrashte, blikken trolleybussen. Laat ik hem niet navolgen, want zo grappig is het nou ook weer niet om zo’n hoofd te hebben.
Vreemd, ik rouwde al twee maanden omdat ik dacht dat ik de tentoonstelling 'Woest' had gemist. Maar dat was niet zo: verlengd wegens succes, niet door omstandigheden.’’
Deze tentoonstelling is nog t/m 3 januari 2021 te zien in het Outsider Artmuseum in de Hermitage Amsterdam. https://www.hetdolhuys.nl/tentoonstellingen/woest-willem-van-genk-outsider-art-museum/
Verlengd wegens succes, niet door omstandigheden.
De route wordt opnieuw berekend in Museum de Pont
- Een tip van Vibeke Mascini
‘‘Ik kijk er enorm naar uit om naar Museum de Pont in Tilburg te gaan. Het is een van mijn lievelingsmusea op het gebied van hedendaagse kunst in Nederland, des te meer nu kunst in Brabant wordt ondergedaan als 'vrije tijd'. Ik twijfel of met zo'n stempel vooral de waarde van kunst of vrije tijd ondergewaardeerd wordt, twee zaken die voor mij beide van grote waarde zijn.’’
De Pont geeft commentaar op het nieuwe cultuurbeleid met een nieuwe presentatie van de museumcollectie die ze scherp De route wordt opnieuw berekend noemen. Vaste stukken en nieuwe stemmen uit de collectie, zoals werken van Marlene Dumas, Richard Long en Kara Walker, zullen in nieuwe dialogen getoond worden. De titel slaat overigens ook op de coronamaatregelen waaraan het museumbezoek onderhevig is: de collectie zal worden gepresenteerd in een ruimte zonder vaste looproute, waarin de bezoeker zich op ruime afstand van anderen vrij kan bewegen.
De nieuwe collectiepresentatie van de Pont is vanaf 2 juni t/m 3 januari 2021 te zien. https://depont.nl/tentoonstelling/de-route-wordt-opnieuw-berekend
Ik twijfel of met zo'n stempel vooral de waarde van kunst of vrije tijd ondergewaardeerd wordt, twee zaken die voor mij beide van grote waarde zijn.
Aat Veldhoen – Levenskunst in museum Kranenburgh
- Een tip van Domenique Himmelsbach de Vries
In samenwerking met Dutch National Portrait Gallery en kunsthistorica/fotograaf Venus Veldhoen zette museum Kranenburgh deze tentoonstelling op over het werk van de veelzijdige kunstenaar Aat Veldhoen(1934-2018). Zijn oeuvre bestaat uit etsen, schilderijen, tekeningen, beelden en polaroids, waarin hij zowel de vluchtigheid als de cyclus van het leven wilde vastleggen. Het museum omschrijft de tentoongestelde polaroids en etsen als een soort visueel dagboek, die een intieme kijk in zijn kunstenaarsbestaan geeft.
Kunstenaar Domenique Himmelsbach de Vries schrijft: ‘‘Mijn oude atelier was in de buurt van Aat's huis. Als ik erlangs fietste werd mijn aandacht getrokken door de eigenzinnigheid die vanachter de ramen naar buiten straalde. Ik wist van zijn betrokkenheid bij de Provobeweging en nam me altijd voor een keer aan te bellen of een mailart aanslag door zijn brievenbus te gooien. Dit is nooit gebeurd en nu leeft hij helaas niet meer. Ik ben erg benieuwd hoe de expo in Bergen is geframed, of het gaat over kunst over het leven of over het leven als kunstwerk. Ik hoop op het tweede geval.’’
Deze tentoonstelling heropent op 2 juni in museum Kranenburgh https://www.kranenburgh.nl/tentoonstelling/69/aat-veldhoen-levenskunst
Works in Color: Vivian Maier in Foam Fotografiemuseum Amsterdam
- Een tip van Danielle Lemaire
Het werk van Vivian Maier (1926-2009) werd pas ontdekt na haar dood, toen een enorme doos met negatieven op een veiling aangeboden werd. Sindsdien hebben haar foto’s de nodige roem verkregen. In het FOAM was al eerder een tentoonstelling over haar straatfotografie in zwart-wit, en wijdt zich nu aan de kleurenfoto’s waarin ze het dagelijkse leven in Chicago tussen 1956 en 1986 op een speelse manier vastlegde.
‘‘De documentaire over de vondst van haar fantastische oeuvre heeft diepe indruk op me gemaakt. Niet te geloven dat het zo'n tijd achter gesloten deuren moest stil zijn. Binnenkort gaat de deur ernaar toe weer open en mag het werk weer gaan leven in relatie met de toeschouwer. Wauw!’’
Deze tentoonstelling is nog tot 13 september te zien in het Foam. https://www.foam.org/nl/museum/programma/vivian-maier-works-in-color
Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika in Tervuren, België
-Een tip van Monika Dahlberg
‘‘Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika in Tervuren, België, staat al heel lang op mijn lijstje. Ik ben vooral nieuwsgierig naar wat ze niet tentoonstellen. Ik ga proberen een rondleiding te krijgen door de catacomben. Ook wil ik gaan kijken of het voor mijn eigen praktijk interessant is. Sinds 2008 verwelkomt het AfricaMuseum Centraal-Afrikaanse artiesten die de collecties willen bestuderen en belichten in hun werk.
Het werd opgericht in 1897 en kent een zwarte geschiedenis. Koning Leopold II zag het museum als een promotiemiddel voor zijn koloniale plannen en bracht niet alleen opgezette dieren en etnografische en artistieke voorwerpen uit Congo naar België, maar liet ook een heel ‘Afrikaans dorp’ optrekken in bijgelegen park waar Congolese inwoners verbleven. Zeven mensen kwamen om het leven. Het is een afschuwelijk verhaal maar de confrontatie met het verleden schuw ik niet. Ik ga met een goede vriendin zo dat we elkaar nadien kunnen omarmen en troosten.’’
Nam June Paik: The Future is Now in het Stedelijk Museum Amsterdam
- Een tip van Afra Eisma
Op 14 maart zou in het Stedelijk Museum de grootste overzicht tentoonstelling van Nam June Paik in jaren worden geopend. Vanaf 2 juni gaat hij alsnog van start. Paiks werk wordt gekenmerkt door zijn fascinatie voor een geglobaliseerde wereld: landsgrenzen en culturele verschillen achtte hij daarin irrelevant en al in de jaren zeventig voorspelde hij een elektronische manier van communicatie.
‘‘Ik kijk ernaar uit om een grote overzichtstentoonstelling te zien van Nam June Paik. Ik ben benieuwd naar hoe zijn visie en zijn gebruik van verschillende media door de jaren heen veranderde. Naast dat Paik een fantastische kunstenaar kijk ik er enorm naar uit om weer in het Stedelijk te zijn, om te genieten van de grote zalen waar de muren zo hoog zijn en van Daniel Buren in het Trappenhuis.’’
Deze tentoonstelling is nog t/m 23 augustus te zien in het stedelijk museum https://www.stedelijk.nl/nl/tentoonstellingen/nam-june-paik-2
